Mehtap HALICI
Özel güvenlik sektörü dünyada 57 milyar euro büyüklüğe ulaşırken, bu rakam Türkiye’de 3 milyar euroya ulaştı. Her yıl ortalama yüzde 3 ila 7 oranında büyüme kaydeden sektörün en önemli sorunları arasında ise kayıt dışı ekonomi yer alıyor.
Birey ve şirketler açısından maliyetlerin artmasının kayıt dışı ekonomiye yol açtığını söyleyen Güvenlik Servisleri Organizasyon Derneği (GÜSOD) Başkanı Turgay Şahan, sektörde tahmini 500 bin euro kayıt dışı bir ekonominin olduğunu ve bu rakamın daha fazla olabileceğini söyledi. Sektördeki sadece güvenlik hizmeti verilen yerlerde değil, özel güvenlik eğitimi veren kuruluşlarda da kayıt dışı sorununun olduğuna dikkat çeken Şahan, “Özellikle iyi hizmet vermeyen eğitim kurumları kursiyerlerin kursa gelip gelmemesini önemsemiyor.
Bu kurumlar sadece adam başı kursiyer maliyetini alıp almamaya bakıyorlar. İyi hizmet veren bir kurumun yayınladığı ücret ve kursiyerin katılımı onun için bir maliyet verisi oluyor. Diğerinde ise daha düşük fiyatlarla her yere kurs açabiliyorlar. Bu da olmaması gereken bir standardın tercih edilmesine sebep oluyor.
Yani eğitim kurumları özelinde hem kayıt dışı ekonomik kayıp var hem de iyi eğitim verilmemiş olmasından dolayı sektörün gördüğü bir zarar var” diye konuştu. Türkiye’de 1400’ü aşkın güvenlik şirketinin olduğunu aktaran Şahan, sektörde 950 binin üzerinde sertifikalı güvenlik görevlisinin bulunduğunu söyleyerek, bugün sektörde toplamda 350 bin güvenlik görevlisinin çalıştığını söyledi.
Elden verilen para tercih sebebi oluyor
Vergisini yatırmadan, puantaj hesaplamadan, mesaiyi düşünmeden, vergi dilimini ayırmadan sadece personelin alacağı miktarı kendisine nakit olarak cepten veren kuruluşların varlığına da dikkat çeken Şahan, “Elden ödeme yöntemiyle çalışan yerler biraz daha tercih sebep oluyor.
Asgari ücretin 500 TL üstünde maaş vererek çalıştıran bu kuruluşlar, o gün ay bittiğinde puantaja göre banka kanalıyla ücret ödemeyerek 3 gün çalıştırdıktan sonra ‘günlük yevmiyene göre para ödüyorum’ diyerek sıcak para veriyorlar. Bu da vergi kaybına yol açıyor. Ayrıca sigorta primi yatmıyor. Bunlar çok ciddi ve önemli konular” dedi.
Devletin kontrolündeki yerlerde maaş asgarinin 1.5 katı
Sıcak para sebebiyle kişilerin yazın sahil kesimlerinde 4 ila 6 aylık geçici dönemlerde çalışmayı tercih ettiğini belirten Şahan, yaz dönemi bittikten sonra da tekrar güvenlik sektörüne geri dönüş yaptıklarını söyledi. Şahan, devletin kontrolündeki yerlerde asgari ücretin 1.5 katı maaşların verildiğini ancak, diğer yerlerde ise kişilerin asgari ücretle çalıştırıldığını ve elden para ödendiğini ifade etti.
Marmara Bölgesi’nde istihdam güçlüğü var
Sektör içindeki çalışan istihdamında güçlükler olduğunu söyleyen Şahan, her geçen gün güvenlik ihtiyacının artığına işaret etti. Teknolojik açıdan değerlendirdiğimizde güvenlik uygulamalarıyla daha akıllı teknolojilere yatırım yapanlarda ve güvenliği bir entegre çözüm olarak algılayan şirketlerin ilerlemesinde gelişmeler olduğunu aktaran Şahan, “İnsan açısından bakacak olursak, özellikle Türkiye’de şu anda Marmara bölgesinde istihdam açığı yaşıyoruz.
Anadolu’da güvenlikçi istihdam edebilmeniz mümkün. Ancak Marmara Bölgesi’nde istihdam edemiyorsunuz” diye konuştu. Türkiye’de özel güvenlik meslek yüksekokullarının olduğunu belirten Şahan, mezun olanların hepsinin sektörde istihdam edilemediğini söyledi. Sektörün yapay zekâyla desteklenmesi gerektiğine dikkat çeken Şahan, yapay zekâ kullanmanın önemine vurgu yaptı.
Sektörde 49 bin 412 kadın çalışıyor
Özellikle son yıllara bakıldığında kadın özel güvenlik görevlisi sayısında artış yaşandığını belirten Turgay Şahan, “Şu an özel güvenlik sektöründe 49 bin 412 kadın; çoğunlukla hastaneler, öğrenci yurtları, havalimanları, konut siteleri, alışveriş merkezleri ve üniversitelerde istihdam ediliyor. Kadın özel güvenlik görevlileri, sektördeki görevlilerinin yüzde 14’ünü oluşturuyor” dedi.
