Türk Eğitim Derneği’nin düşünce kuruluşu TEDMEM, “Bir Bakışta Eğitim 2023: Türkiye Üzerine Değerlendirme ve Öneriler” adıyla OECD 2023 veri raporunu analiz etti. Raporu değerlendiren Türk Eğitim Derneği Genel Başkanı Selçuk Pehlivanoğlu, “Türkiye’de ne eğitimde ne istihdamda olmayan 18-24 yaş arası genç nüfus yüzde 33.5’e çıktı.
Bu, OECD ülkeleri içinde en yüksek oran” diye kaydetti.
“OKUMUYOR ÇALIŞMIYORLAR”
Türkiye’de kadınların yüzde 44.9’unun istihdamda ve eğitimde olmadığını söyleyen Pehlivanoğlu, “OECD ülkelerinde kadınların ortalama yüzde 15.5’i eğitim ve istihdamda yer almazken Türkiye’de bu oran yüzde 44.9’a çıkıyor. Bu çok ciddi bir sorun” dedi. Selçuk Pehlivanoğlu sözlerini şöyle sürdürdü:
“OECD ülkelerinde eğitim arttıkça işsizlik düşerken, Türkiye’de tablo tam tersi. Lise mezunu olmayanların yüzde 12.8’i lise mezunlarının yüzde 121’i işsiz. Üniversite mezunu 4 gençten biri işsiz. Piyasa beklentileriyle eğitimin kazandırdığı nitelikler örtüşmüyor. Yükseköğretimde çok ciddi nitelik sorunu var. Üniversite mezunları ancak markette kasiyerlik işi bulabiliyor.”
“SORUN ÇIĞ GİBİ BÜYÜDÜ”
“Fen edebiyat fakülteleri yılda 70 bin, eğitim fakülteleri 40 bin mezun veriyor. Türkiye’nin her yıl en az 35 bin yeni öğretmen ataması gerekir. Atanamayan öğretmen sorunu çığ gibi büyüdü. 25-64 yaş arası lise ve üniversite mezunlarında OECD ülkelerinde en düşük istihdam Türkiye’de yani sonuncuyuz. Açık öğretim ile diploma dağıtmayı bırakıp gerçek eğitim tasarlanmalı. YÖK çok acil tedbir almalı. OECD ülkeleri öğrenci başına ortalama
12 bin 647 dolar harcarken Türkiye, tüm eğitim kademelerinde öğrenci başına 5 bin 352 dolarla en düşük harcamayı yapan ülke oldu. Hane halkının eğitime yaptığı harcamaya baktığımızda bu kez Türkiye, OECD ülkelerinin 2 katı çıkıyor. Eğitimde maddi yük velilerin sırtında. OECD ülkelerinde veliler yüzde 6.8 harcarken Türkiye’de bu oran yüzde 15.4’e kadar yükseldi.”
“EĞİTİM BARONLARI”
“Eğitim sistemimiz, çocukların içinde doğduğu fırsat eşitsizliğini değiştirmeye yetmiyor. Okul ve öğretmenlerin kıymetlendirilmesi sağlanmalıdır. Test ile tost arasına sıkıştırılmış, dershane baronlarına mahkum bu sistemden çok acilen kurtulmak zorundayız. Aksi halde Türkiye’yi çok ciddi beka sorunu bekliyor.”
Gençler gitmekte haklı
25-29 yaş arası üniversite mezunlarının yüzde 25.6’sı ne okuyor ne çalışıyor. OECD ülkelerinde aynı yaştaki gençlerde bu oran yüzde 9.9’da kaldı. İzlanda, Yeni Zelanda, Norveç ve İsviçre’de üniversite mezunlarının yüzde 90’ı istihdam edildi.
100 GENÇTEN 34’Ü KAYIP
Türkiye’deki 18-24 yaş arası gençlerin yüzde 34’ü ne eğitimde ne istihdamda var. Kadınların yüzde 44.9’u ne okuyor ne çalışıyor. OECD ortalaması yüzde 14.7.
OKUYOR GİBİ YAPIYORUZ!
Türkiye’de ilkokul 4 yıl. OECD ortalaması 6 yıl. Zorunlu eğitim bizde 6 bin 251 saatken OECD ülkelerinde 7 bin 634 saat. Türkiye’de ilkokul 720 saat. OECD ortalaması 805 saat.
MEKSİKA’NIN GERİSİNDEYİZ
Türkiye’de 25-64 yaş arası 3 yetişkinden 1’i ilkokul mezunu. Lise mezunu sayısı düşüklüğünde Türkiye yüzde 53.3 oranıyla OECD ülkeleri içinde sondan üçüncü. Meksika yüzde 56.2’yle ikinci, Costa Rica yüzde 54.9’la birinci oldu.
MAAŞ MAKASI YÜZDE 70
Türkiye‘de deneyimli ilkokul öğretmeninin aldığı maaşla mesleğe yeni başlayan ilkokul öğretmeni arasındaki maaş farkı yüzde 9’ken, OECD ülkelerinde deneyimli-deneyimsiz arasındaki maaş farkı yüzde 70’i aştı.
KOLOMBİYA BİZİ GEÇTİ
OECD ülkeleri 6-15 yaşın eğitimi için çocuk başına 112 bin dolar harcarken Türkiye 42 bin 798 dolarla en düşük eğitim harcaması yapan ülke oldu. 43 bin 515 dolar harcayan Kolombiya’nın gerisindeyiz.
PAMUK ELLER CEBE
Türkiye’de veliler, eğitim harcamasıyla OECD ülkelerini ikiye katladı. OECD ülkelerinde veliler eğitime yüzde 6.8 oranında katkı sağlıyor. Türkiye yüzde 15.4 oranıyla velilerin eğitime en çok para harcadığı üçüncü OECD ülkesi.
